Κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας,
Κυρία Πρόεδρε της Βουλής,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Σχεδόν μισό αιώνα μετά – 49 ολόκληρα χρόνια πέρασαν – η μνήμη μας στρέφεται ξανά στις μαύρες μέρες του ‘74, το πραξικόπημα και την Τουρκική εισβολή.
Όσοι από εμάς βιώσαμε τα γεγονότα, άλλοι με αθώα παιδικά μάτια, άλλοι έφηβοι ή μεγαλύτεροι, ανακαλούμε τις εικόνες από την φρίκη του διπλού προσχεδιασμένου εγκλήματος που διαπράχθηκε σε βάρος του λαού μας.
Καταδικάζουμε απερίφραστα το προδοτικό πραξικόπημα που έδωσε στην Τουρκία την αφορμή να εισβάλει στο νησί μας και να επιβάλει τα διχοτομικά της σχέδια στην Κύπρο: τον βίαιο διαχωρισμό και τον στρατιωτικό έλεγχο της μισής μας πατρίδας. Καταδικάζουμε την Τουρκική εισβολή και τα εγκλήματα πολέμου που ακολούθησαν, τα χιλιάδες θύματα και ξεριζωμένους, τους εγκλωβισμένους, τους αγνοούμενους…
Δεν ξεχνούμε!
Δεν συμβιβαζόμαστε με την κατοχή!
Με όλη τη δύναμη της ψυχής μας, διατρανώνουμε τη θέληση μας να αγωνιστούμε για την αποτίναξη της τουρκικής κατοχής, την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας.
Κυρία Πρόεδρε, αγαπητοί συνάδελφοι,
Στέκομαι με δέος σήμερα απέναντι στη φθορά του χρόνου.
Αισθάνομαι όσο ποτέ προηγουμένως το βάρος της ευθύνης, εκπροσωπώντας από αυτό το βήμα τον Δημοκρατικό Συναγερμό, την μεγαλύτερη πολιτική παράταξη του τόπου.
Αισθάνομαι ακόμα ότι εκπροσωπώ και μια γενιά Κυπρίων που ανάλωσε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της με το όραμα της λύσης. Οι γονείς μας φεύγουν αδικαίωτοι…
Μείναμε εμείς να κοιτάμε τα παιδιά μας που μεγαλώνουν με απορίες:
Άραγε είναι κι αυτά καταδικασμένα να ζήσουν σε «μισή πατρίδα»;
Αυτήν θα τους παραδώσουμε;
Οφείλουμε να αναστοχαστούμε, να αντλήσουμε μαθήματα από το παρελθόν, να αποφύγουμε τον φανατισμό και τα τραγικά λάθη. Δεν τα αντέχει ο τόπος μας.
Από αυτό το βήμα, θα ήθελα να υπενθυμίσω δύο θεμελιώδεις αρχές στο Κυπριακό που μας κληροδότησε ο Γλαύκος Κληρίδης:
ΤΟΝ ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟ ΡΕΑΛΙΣΜΟ
και
ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ.
Θα αναφερθώ πρώτα στο δεύτερο: την αξιοποίηση της διεθνούς συγκυρίας.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Από τον Φεβρουάριο του 2022, την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχω την εκτίμηση ότι οι παγκόσμιοι συσχετισμοί άλλαξαν ριζικά και ότι αυτό επιδρά καθοριστικά στην γεωπολιτική σκακιέρα της Ευρώπης.
Σε αυτή την βαθιά αλλαγή, δημιουργείται μια ευκαιρία για την επίλυση του Κυπριακού, εντός του πλαισίου του ΟΗΕ και εντός της Δύσης, με την καθοριστική συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν έχουμε άλλο την πολυτέλεια του χρόνου. Μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα ευρωπαϊκά μας ερείσματα, να επιχειρήσουμε τις κατάλληλες διασυνδέσεις και να αποκαταστήσουμε το συμφωνημένο πλαίσιο για την επίλυση του Κυπριακού.
Ο στόχος πρέπει να είναι η ενεργοποίηση του ΟΗΕ και η στενή συνεργασία με την ΕΕ για να κατευθύνουν μαζί τις διαπραγματεύσεις σε αίσιο τέλος – από εκεί που έμειναν στο Κραντ Μοντάνα.
Θυμίζω ότι στις Διασκέψεις για το Κυπριακό το 2017, στη Γενεύη και το Κραν Μοντάνα, ήταν παρούσα η ΕΕ στο πιο υψηλό πολιτικό επίπεδο.
Σήμερα όμως, χρειάζεται ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ!
Συγκεκριμένα, είναι δική μας ευθύνη να επαναβεβαιώσουμε την προσήλωση μας στις συμφωνίες και τις συγκλίσεις που πέτυχαν οι Αναστασιάδης – Ακιντζί και επέτρεψαν στον Γενικό Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες να καταθέσει το γνωστό Πλαίσιο του – τα έξι σημεία.
Πρόκειται για το πιο προωθημένο κείμενο που συμφωνήθηκε ποτέ στο τραπέζι του ΟΗΕ.
Δεν μας ικανοποιεί σε όλα, αλλά ως σύνολο, είναι πολύ κοντά στις Ε/κ διεκδικήσεις. Δεν πρέπει να χαθεί σε αναζήτηση κάποιου άλλου πλαισίου που μπορεί να μην έρθει ποτέ.
Η τουρκική πλευρά, εδώ και καιρό προσπαθεί να φθείρει το διαπραγματευτικό κεκτημένο που πετύχαμε. Παίζει με τον χρόνο, εφαρμόζει τετελεσμένα.
Είναι δική μας ευθύνη, με συνέπεια και αποφασιστικότητα να ανακόψουμε την κατήφορο, να φράξουμε τον δρόμο της διχοτόμησης.
Αυτό το καθήκον επωμίζεται ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης στο πλαίσιο των ενεργειών που έχει αναλάβει προς την κατεύθυνση του ΟΗΕ και της ΕΕ.
Εκτιμώ ότι η παρούσα αδιάλλακτη στάση της Τουρκίας, θα μεταβληθεί με την πίεση που θα ασκήσουν συντονισμένα το Συμβούλιο Ασφαλείας και ισχυρές δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ.
Θεωρώ επίσης ότι το θετικό κλίμα ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, η αποκλιμάκωση των εντάσεων και ο διμερής διάλογος στέλλουν θετικά μηνύματα.
Η θέση της Ελλάδας με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη, είναι σήμερα ενισχυμένη στην ΕΕ και την Δύση. Θα είναι δίπλα μας, γνήσιος συμπαραστάτης για να ξαναδημιουργήσουμε την ευκαιρία για την επίλυση του Κυπριακού.
Μισό αιώνα μετά το ’74, δεν πιστεύουμε πια σε άλλους μακροχρόνιους αγώνες.
Θεωρώ ότι σε αυτή την μακρά πορεία, παρά τα λάθη μας, η Κύπρος και ο λαός μας κατάφεραν αυτό που ήταν αδιανόητο: την ένταξη μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πάνω σε αυτή την κατάκτηση μπορούμε να οικοδομήσουμε την Κύπρο, ελεύθερη και επανενωμένη, ειρηνική και συμφιλιωμένη, αλλά ταυτόχρονα και πολλαπλάσια ικανή να αναπτυχθεί και να ευημερήσει για το καλό όλων των Κυπρίων.
Θα σταθώ και στο περιεχόμενο της λύσης, γνωρίζοντας ότι κάποιες πολιτικές δυνάμεις διατηρούν επιφυλάξεις.
Το δίλημμα σήμερα δεν είναι Ομοσπονδία ή κάτι καλύτερο.
Το πραγματικό δίλημμα είναι Ομοσπονδία ή διχοτόμηση.
Η παράταση του στάτους κβο μάς παρασύρει στη δίνη της διχοτόμησης, φέρνει την Τουρκία των 80 εκατομμυρίων μόνιμα απέναντι μας στην οδό Λήδρας.
Για εμάς, η διασφάλιση της επιβίωσης του κυπριακού Ελληνισμού στη γη των πατέρων του θα επιτευχθεί μόνο μέσα από τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής, την άρση των επεμβατικών δικαιωμάτων και την αποχώρηση του κατοχικού στρατού, που θα επιτρέψουν τη δημιουργία συνθηκών για την ομοσπονδιακή επανένωση, την ειρηνική συμβίωση στο νησί, την συνεννόηση με τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας.
Στον Δημοκρατικό Συναγερμό έχουμε επίγνωση των δυσκολιών της διαπραγμάτευσης.
Έχουμε, όμως, εμπιστοσύνη και αυτοπεποίθηση ότι από τη στιγμή που εμείς θα χαράξουμε πορεία, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μας στηρίξει για να φθάσουμε σε μια δίκαιη και λογική λύση.
Ως Δημοκρατικός Συναγερμός αναλαμβάνουμε την δική μας ευθύνη και θα λειτουργούμε υπεύθυνα από τη θέση της αντιπολίτευσης, με κριτική στήριξη των χειρισμών του προέδρου Χριστοδουλίδη.
Το οφείλουμε έναντι των μελλοντικών γενεών, οι οποίες μας προστάζουν να τους παραδώσουμε μια Κύπρο ελεύθερη και ενωμένη.
Μια πατρίδα οριστικά απαλλαγμένη από τα δεσμά της Τουρκικής κατοχής.
Μια Ενωμένη Κύπρο, στην Ενωμένη Ευρώπη.
Αυτό είναι το δικό μας χρέος σε όλους εκείνους που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και την δημοκρατία στην πατρίδα μας.
Ας είναι αιωνία η μνήμη των αγωνιστών της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας.