Οι συνομιλίες για το Κυπριακό βρίσκονται σε σημείο καμπής. Αυτή τη χρονική περίοδο χρειάζεται όσο ποτέ η μέγιστη προσήλωση στον πολιτικό μας αγώνα για τερματισμό της τουρκικής κατοχής μέσα από μια συμφωνημένη και αμοιβαία αποδεκτή λύση του Κυπριακού που διασφαλίζει οριστικά το μέλλον της πατρίδας μας. Είναι μια περίοδος δοκιμασίας και αντοχής ως προς την ικανότητά μας να ενεργήσουμε με σοφία και να αξιοποιήσουμε το πιο δυνατό χαρτί, αυτό της συμμετοχής μας στην ΕΕ.
Πριν από 15 χρόνια, ο αείμνηστος Γλαύκος Κληρίδης έθεσε τη σφραγίδα του στην ιστορία της Κύπρου κλειδώνοντας στην Κοπεγχάγη το Δεκέμβριο του 2002 την αμετάκλητη ένταξη της Κύπρου στην Ενωμένη Ευρώπη, με το σύνολο της επικράτειάς της (Πρωτόκολλο 10).
Σήμερα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχει το ευρωπαϊκό χαρτί ως θεμέλιο των διεκδικήσεών μας για να γίνει η επανενωμένη Κύπρος μια σύγχρονη φυσιολογική χώρα για το σύνολο του λαού μας.
Η δοκιμασία αξιοποίησης της ΕΕ εστιάζει σε 3 σημεία:
– Τη διαμόρφωση ενός συστήματος ασφάλειας που συνάδει με τα σύγχρονα πρότυπα σταθερότητας και εξουδετερώνει τη βαριά κληρονομιά μονομερών επεμβάσεων στρατιωτικής βίας.
– Την εξασφάλιση λειτουργικών ρυθμίσεων για το κράτος ως ισότιμο μέλος της ΕΕ στον τομέα της διακυβέρνησης και της βιώσιμης οικονομίας
– Την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των πολιτών με βάση τις 4 κοινοτικές ελευθερίες, αλλά και την εσαεί διαφύλαξη της δημογραφικής ισορροπίας του νησιού με βάση την ιστορική αναλογία πληθυσμού ε/κ και τ/κ 4 προς 1.
Στα 3 αυτά σημεία, η επίδραση της ΕΕ είναι φανερή και ευεργετική στην πορεία των διαπραγματεύσεων και με βάση τις συμφωνίες και συγκλίσεις ανάμεσα στον πρόεδρο Αναστασιάδη και τον τ/κ ηγέτη Μ. Ακιντζί. Είναι εξίσου φανερό όμως, ότι στην τελική φάση που βρισκόμαστε η Τουρκία επιδιώκει ρυθμίσεις που ανοίγουν τη διαπραγμάτευση με όρους που σχετίζονται με τις δικές της σχέσεις με την ΕΕ.
Η εξέλιξη αυτή χρειάζεται να ιδωθεί κάτω από το πρίσμα του γεγονότος ότι η επίλυση του Κυπριακού θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές όχι σε σχέση μόνο με την Κύπρο αλλά και την πρόοδο των σχέσεων Τουρκίας – ΕΕ. Η προβολή της απαίτησης Τσαβούσογλου στη Γενεύη για εφαρμογή στην Κύπρο των 4 κοινοτικών ελευθεριών για τους Τούρκους υπηκόους σχετίζεται με την επιδίωξη τόσο της ΕΕ όσο και της Άγκυρας για την αναζωογόνηση των ευρωτουρκικών σχέσεων. Όπως έδειξε το παράδειγμα της στρατηγικής Κληρίδη την περίοδο 1993 – 2002, η διασύνδεση του Κυπριακού και των ευρωτουρκικών σχέσεων θα μπορούσε να αποβεί προς όφελος της Κύπρου και του λαού της, αν τεθεί μέσα στο πλαίσιο των όρων και προϋποθέσεων που καθορίζει η ΕΕ απέναντι στις υποψήφιες για ένταξη χώρες όπως είναι η Τουρκία. Με τον τρόπο αυτό η Κύπρος σήμερα, μπορεί να μεγιστοποιήσει το εθνικό συμφέρον της, με βάση κοινές θέσεις της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία. Όλα τα ζητήματα χρειάζεται να ξεκαθαρίσουν πριν την κατάληξη σε συμφωνία επίλυσης και σε κάθε περίπτωση να απελευθερώνουν την Κύπρο από τις ρυθμίσεις που θα ισχύσουν για την Τουρκία έναντι της ΕΕ ως σύνολο. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσω και τις ρυθμίσεις για τις 4 κοινοτικές ελευθερίες, ιδίως εκείνη που αφορά την ελευθερία διακίνησης άρα και διαμονής εντός Κύπρου, Τούρκων υπηκόων. Η θέση μας είναι σαφής: οι Τούρκοι υπήκοοι δεν μπορούν να έχουν ελεύθερη παραμονή γιατί κάτι τέτοιο ανατρέπει μια θεμελιώδη σύγκλιση ανάμεσα στους Αναστασιάδη και Ακιντζί που αφορά τη διαφύλαξη της δημογραφικής ισορροπίας 4:1. Η πεποίθησή μου είναι επίσης ότι ούτε η ηγεσία της τ/κ κοινότητας που επιθυμεί τη λύση, δεν θα ήθελε διασάλευση αυτής της σύγκλισης για λόγους που σχετίζονται με τη δική τους προτεραιότητα για εξασφάλιση της διακριτής τους ταυτότητας στο νησί.
Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες προσφέρονται για έντονη διεκδίκηση και αξιοποίηση του ευρωπαϊκού πλαισίου. Η πρόοδος στις ευρωτουρκικές σχέσεις υπό όρους και προϋποθέσεις, σε όλο το φάσμα των συζητήσεων Άγκυρας – Βρυξελλών που βρίσκονται σε εξέλιξη, παράλληλα με το Κυπριακό, θα διευκολύνει την υπέρβαση των δυσκολιών και μπορούμε να τις καθοδηγήσουμε ως πλήρες και ισότιμο μέλος της ΕΕ με ικανές και αξιόπιστες συμμαχίες στις ισχυρές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
06.02.2017