Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η συζήτηση και η ψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού, αποτελεί μια κορυφαία πολιτική διεργασία που αναδεικνύει τον θεσμικό ρόλο της Βουλής των Αντιπροσώπων. Μέσα από αυτή τη διεργασία, η Βουλή ασκεί την ελεγκτική της αρμοδιότητα, συμβάλλοντας έτσι στη διαμόρφωση της εκάστοτε οικονομικής κυβερνητικής πολιτικής.
Ο νομοθετικός αυτός έλεγχος δημιουργεί ένα τεράστιο βάρος ευθύνης.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο, κάθε χρόνο τέτοια μέρα, οφείλουμε ο καθένας να κάνει τις δικές του εκτιμήσεις με όσο το δυνατόν περισσότερη νηφαλιότητα και αντικειμενικότητα – πράγμα το οποίο δυστυχώς δεν έγινε.
Το χρωστάμε στο θεσμό που εκπροσωπούμε, το κύρος του οποίου δυστυχώς καταρρακώνεται από τις λαϊκίστικες εξάρσεις και τις μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Το χρωστάμε στους πολίτες που μας τοποθέτησαν σε αυτά εδώ τα έδρανα με την ψήφο τους και απαιτούν από εμάς να ανταποκριθούμε εποικοδομητικά για να βελτιώσουμε το επίπεδο ζωής τους.
Το χρωστάμε στην ευρύτερη κοινωνία, σε αυτή τη «σιωπηλή πλειοψηφία», που κουράστηκε να ακούει μόνο για άσπρο και για μαύρο, που ανέμενε από εμάς ένα γόνιμο πολιτικό διάλογο και σύνθεση απόψεων προς επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει.
Σήμερα, έξι και πλέον χρόνια από την κορύφωση της άνευ προηγουμένου κρίσης που βιώσαμε ως κράτος και ως οικονομία, μπορούμε ρεαλιστικά να προσβλέπουμε σε καλύτερες μέρες και να ατενίζουμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία.
Μπορούμε να πούμε ότι η χώρα μας έχει πλέον ορθοποδήσει, βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο.
Τα στοιχεία είναι αδιαμφισβήτητα. Δείχνουν μία σημαντική βελτίωση της οικονομίας γενικά και των δημοσίων οικονομικών ειδικότερα.
Το 2019 θα είναι η πέμπτη συνεχόμενη χρονιά ισχυρής ανάπτυξης για τη χώρα μας και θα έχουμε την καλύτερη δημοσιονομική επίδοση στην Ευρωζώνη, με το πρωτογενές πλεόνασμα να ανέρχεται στο εντυπωσιακό 6,1% του ΑΕΠ.
Για το 2019, ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να συνεχίσει τη θετική του πορεία και να κυμανθεί γύρω στο 3,2%, παραμένοντας σημαντικά πιο πάνω από το μέσο όρο της Ε.Ε. Ως εκ τούτου, η βελτίωση στην αγορά εργασίας είναι εμφανής, με την ανεργία να παρουσιάζει πτωτική πορεία, ενώ οι κοινωνικοί δείκτες και οι δείκτες κατανομής εισοδήματος έχουν καταγράψει πλήρη διόρθωση και είναι κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται πλέον κάτω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης και αναμένεται να σημειώσει περαιτέρω πτώση, ενώ σε ετήσια βάση για το 2019 αναμένεται να κυμανθεί γύρω στο 7% του εργατικού δυναμικού.
Η ακολουθούμενη δημοσιονομική πολιτική και η ισχυρή ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας επέφερε σημαντική βελτίωση και στο δημοσιονομικό ισοζύγιο, το οποίο παραμένει πλεονασματικό. Το δημόσιο χρέος κρίνεται ως βιώσιμο κάτω από όλα τα σενάρια της άσκησης ευαισθησίας του χρέους. Η Κύπρος είναι πλέον τοποθετημένη στην επενδυτική βαθμίδα, υπάρχει άνετη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές ενώ οι αποδόσεις των κυπριακών ομολόγων παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Όλα αυτά δεν είναι απλώς νούμερα και δείκτες. Όλα αυτά δείχνουν ότι η οικονομία της Κύπρου ακολουθεί συνεχή ανοδική πορεία και μπορεί πλέον ολοένα και περισσότερο να ικανοποιεί τις προσδοκίες των συμπολιτών μας.
Η προσπάθεια όμως δεν σταματά εδώ. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ακόμη προβλήματα και πολλά περιθώρια βελτίωσης.
Κάναμε ήδη πολλά αλλά χρειάζονται ακόμη περισσότερα. Χρειάζεται να εφαρμόσουμε κι άλλες πολιτικές με πραγματικό όφελος για τον πολίτη.
Είναι γι’ αυτό που θεωρούμε ότι οφείλουμε σήμερα να στηρίξουμε ακόμη περισσότερο τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού, όπως είναι οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι χαμηλοσυνταξιούχοι, οι πολύτεκνοι, οι μακροχρόνια άνεργοι, οι άνεργοι νέοι, οι κάτοικοι απομακρυσμένων ορεινών περιοχών, αλλά και τα άτομα με χρόνιες παθήσεις και σοβαρά προβλήματα υγείας.
Στο σημερινό σκληρό εργασιακό περιβάλλον πρέπει να στηρίξουμε και τους νέους μας που εισέρχονται στην αγορά εργασίας με πολλά προσόντα αλλά και όνειρα για μια πετυχημένη επαγγελματική πορεία. Η παροχή κινήτρων προς τις μεγάλες επιχειρήσεις και τον ιδιωτικό τομέα με σκοπό τη δημιουργία ποιοτικών και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας θα πρέπει να βρεθεί στο επίκεντρο των προσπαθειών μας, έτσι ώστε η νέα γενιά να βρει τη χαμένη αυτοπεποίθησή της.
Γενικότερα, οφείλουμε να ανεβάσουμε τον πήχη της ευημερίας για όλους τους συμπολίτες μας και να συμβάλουμε στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής στη χώρα μας.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να στηρίξουμε και τον προσφυγικό μας κόσμο που μέσα σε μια μέρα, το 1974, είδε την περιουσία του να χάνεται. Όπως έχω πολλές φορές τονίσει, έφτασε η ώρα για απονομή έστω μερικής δικαιοσύνης στους πρόσφυγές μας. Μετά από 45 χρόνια, είναι επιβεβλημένη η αποζημίωση για στέρηση χρήσης της περιουσίας τους, ενώ θα πρέπει να εξεταστεί και το ενδεχόμενο παραχώρησης χαλίτικης και εκκλησιαστικής γης.
Όλα αυτά πρέπει να γίνουν με στοχευμένο και ορθολογιστικό τρόπο. Οφείλουμε να μείνουμε μακριά από τις ανεύθυνες πρακτικές του παρελθόντος και από τις πολιτικές της μεμψιμοιρίας και της άρνησης.
Πρέπει υπεύθυνα να διαχειριστούμε κάποιες σημαντικές εκκρεμότητες όπως είναι η οριστική απαλλαγή του τραπεζικού συστήματος από τα εναπομείναντα μη-εξυπηρετούμενα δάνεια, η διαχείριση των δικαστικών αποφάσεων για το κρατικό μισθολόγιο και η διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ), με τις απαραίτητες αλλαγές που είναι επιβεβλημένες.
Κυρίως όμως, πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια για αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στο κράτος και την οικονομία, εάν θέλουμε να εδραιώσουμε ακόμη περισσότερο την αναπτυξιακή προοπτική στη χώρα μας.
Δεν επιτρέπεται ο εφησυχασμός. Απαιτείται εγρήγορση και διορατική στρατηγική.
Εκτός από τους παραδοσιακούς τομείς ανάπτυξης, όπως είναι ο τουρισμός και η ναυτιλία, πρέπει να στηρίξουμε με ουσιαστικό τρόπο και νέους τομείς ανάπτυξης, όπως είναι η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία, η ενέργεια και οι νεοφυείς επιχειρήσεις. Η επέκταση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Κύπρο, με την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων, έχει ήδη συνεισφέρει σημαντικά στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του τόπου, δημιουργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας και φέρνοντας επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από το εξωτερικό.
Επιπρόσθετα, οφείλουμε, ως πολιτικό σύστημα, να προχωρήσουμε τάχιστα στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και θα καταστήσουν το κράτος πιο φιλικό προς τον πολίτη.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα κληθούμε, ως Βουλή, να τοποθετηθούμε για τα μεταρρυθμιστικά νομοσχέδια που αφορούν τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τη μεταρρύθμιση στον τομέα της απονομής δικαιοσύνης, τον επενδυτικό νόμο, τη μεταρρύθμιση της Δημόσιας Υπηρεσίας και τη δημιουργία του Υφυπουργείου Ψηφιακού Μετασχηματισμού και Καινοτομίας.
Μπροστά μας βρίσκονται κι άλλες προκλήσεις, όπως είναι η πλήρης εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, η περαιτέρω ενίσχυση της έρευνας και καινοτομίας, η προώθηση της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η εφαρμογή μιας νέας στεγαστικής πολιτικής και ενός δικαιότερου φορολογικού συστήματος.
Τα βλέμματα είναι ήδη στραμμένα σε εμάς.
Πρέπει να ανταποκριθούμε στις σημερινές προσδοκίες των πολιτών που επιζητούν ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό κράτος.
Με συναίνεση και συνεννόηση, μπορούμε να συμβάλουμε στην επίτευξη των μεταρρυθμίσεων και των διαρθρωτικών αλλαγών που ο τόπος μας έχει ανάγκη. Μόνο έτσι θα εδραιώσουμε συνθήκες κοινωνικής προόδου και ευημερίας και θα καταστήσουμε την κυπριακή οικονομία πιο ανταγωνιστική και πιο παραγωγική.
Η προσπάθεια για ανάπτυξη, δημιουργία και πρόοδο δεν έχει κομματικό χρώμα.
Έχουμε την υποχρέωση να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις με συλλογικότητα και αποφασιστικότητα.
Το έχουμε ήδη κάνει πρόσφατα με την εφαρμογή του ΓεΣΥ. Είμαι βέβαιος πως μπορούμε να το κάνουμε ξανά, αρκεί να μην παρασυρθούμε από τον λαϊκισμό και τα μικροκομματικά συμφέροντα.
Οφείλουμε να δούμε τη μεγάλη εικόνα και το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον.
Αυτό χρωστάμε στους συμπολίτες μας. Αυτό χρωστάμε και στις νεότερες γενιές που τους αξίζει να ζήσουν και να προκόψουν σε μια καλύτερη Κύπρο.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η οποιαδήποτε συζήτηση για το μέλλον της Κύπρου μας δεν μπορεί να γίνει με πληρότητα και εγκυρότητα εάν δεν απαντήσουμε πρώτα τι θα γίνει με το κορυφαίο και μείζον ζήτημα για τον τόπο: τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής και την απελευθέρωση της πατρίδας μας.
Ο 21ος αιώνας έφερε μαζί του τεράστιες τεχνολογικές αλλαγές και μεγάλες δυνατότητες για τη νέα γενιά. Δεν μπορούμε να πορευθούμε όμως ως μία φυσιολογική χώρα και να αναπτύξουμε τις προοπτικές μας, όσο παραμένουμε αλυσοδεμένοι από την τουρκική κατοχή του 36% της πατρίδας μας. Καθημερινά σπαταλάμε δυνάμεις και ενέργεια σε περιορισμένο ορίζοντα που δεν μας επιτρέπει να διαδραματίσουμε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανατολική Μεσόγειο.
Γι’ αυτό και για εμάς δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Η Κύπρος του μέλλοντος πρέπει να είναι μια ευρωπαϊκή, επανενωμένη και ειρηνική Κύπρος. Γη ελεύθερη, γη της προόδου και της ευημερίας για όλους τους νόμιμους κατοίκους της.
Το σημερινό στάτους κβο, δημιουργεί μια επίπλαστη ασφάλεια, αλλά η διεθνής Κοινότητα προειδοποιεί ανοιχτά ότι δεν είναι βιώσιμο. Την διαπίστωση αυτή που κάνει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, την έχουν συνυπογράψει στη δήλωση του Βερολίνου και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο Τ/κ ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί. Αντίθετα η παράταση του αδιεξόδου στο Κυπριακό, φαίνεται να τρέφει την αυθαιρεσία της Τουρκίας και τις έκνομες ενέργειές της για επιβολή κανόνων ισχύος αντί του διεθνούς δικαίου. Η Τουρκία παίζει στρατηγικά στο γήπεδο της όξυνσης και συντηρεί την αντιπαράθεση γιατί ξέρει ότι η αστάθεια στη Μέση Ανατολή, της προσφέρει χώρο για να επιβάλει το νόμο του ισχυρού στη θάλασσα που είναι καταφανώς σε βάρος της δικής μας πλευράς.
Η προσπάθεια επανένωσης μέσω της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας είναι ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος προς τα εμπρός. Θυμίζω ότι αυτός ο δρόμος μάς οδήγησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα κρίσιμα χρόνια που το τιμόνι οδηγούσε ο Γλαύκος Κληρίδης. Αυτός ο δρόμος της συνέπειας και της προσήλωσης στην Ομοσπονδία, απέκρουσε τότε την προκλητική στάση της Τουρκίας, που απειλούσε για αντίδραση χωρίς όρια.
Καλώ τις πολιτικές δυνάμεις να δούμε την μεγάλη εικόνα, την επίλυση του Κυπριακού, κάτω από αυτό τον φακό και να μην παρασυρθούμε σε άλλες περιπέτειες με τακτικισμούς που αποδυναμώνουν το συμφωνημένο πλαίσιο επίλυσης. Στρατηγικές επιδιώξεις των τελευταίων χρόνων όπως η αξιοποίηση του φυσικού αερίου, η μετατροπή της Κύπρου σε ενεργειακό κόμβο, μπορούν να επιτευχθούν αν μείνουμε προσηλωμένοι στον κεντρικό πολιτικό στόχο, που ταυτόχρονα είναι και ο μόνος δρόμος που μπορεί να αποτρέψει την οριστική και μόνιμη διχοτόμηση της πατρίδας μας.
Γι’ αυτό και είμαστε σήμερα συγκρατημένα αισιόδοξοι μετά από την πρόσφατη Τριμερή Συνάντηση στο Βερολίνο. Ναι, υπάρχουν βήματα που θα μπορούσαν να γίνουν και δεν έγιναν λόγω της αρνητικής στάσης της Τουρκίας. Η διαδικασία όμως έχει διαφυλαχθεί όπως και το πλαίσιο που καθόρισε το Συμβούλιο Ασφαλείας. Θα χρειαστεί ολοκλήρωση των όρων αναφοράς, άτυπη πενταμερής και ο σχεδιασμός του ΟΗΕ για επιτυχή εξέλιξη των διαπραγματεύσεων κατά τη διάρκεια του 2020. Παρ’ όλα αυτά όμως, κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι η συνάντηση στο Βερολίνο έσπασε την ακινησία και προκάλεσε ρωγμή στο παρατεταμένο αδιέξοδο των τελευταίων δυόμισι χρόνων μετά από το Κραν Μοντανά. Το θετικό αυτό βήμα, μάς επιτρέπει επανεκκίνηση της διαδικασίας με εμπλοκή του Αντόνιο Γκουτέρες και επιβεβαίωση του Πλαισίου του από 6 σημεία.
Όλα συνηγορούν στο άνοιγμα ξανά του παράθυρου ελπίδας για το Κυπριακό.
Η συνάντηση στο Βερολίνο επαναβεβαίωσε τον στρατηγικό μας στόχο για Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία και την ανάκτηση του συνόλου του διαπραγματευτικού κεκτημένου που είχαμε επιτύχει όλα αυτά τα χρόνια:
– την κοινή Διακήρυξη της 11ης Φεβρουαρίου του 2014,
– τις μέχρι σήμερα συγκλίσεις Αναστασιάδη – Ακιντζί και
– το πλαίσιο των έξι σημείων που είχε παρουσιάσει ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στις 30 Ιουνίου 2017, στο Κραν Μοντανά.
Αποσαφήνισε επίσης και τον όρο «πολιτική ισότητα» με την παραπομπή στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, περιλαμβανομένης της παραγράφου 4 του ψηφίσματος 716 του 1991.
Αυτά τα σημεία δεν μπορούν πλέον να παρερμηνευθούν από κανένα. Αναφέρομαι ξεκάθαρα πρώτα στην Τουρκία, και τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου που ήθελε να μπουν στο τραπέζι κι άλλες μορφές λύσης, όπως και την Τ/κ ηγεσία που αναπολεί το όραμα Ντενκτάς για διχοτόμηση.
Έχοντας πετύχει τη διατήρηση του κεκτημένου των διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντανά, όπου για πρώτη φορά, μεταξύ άλλων, μπήκαν στο τραπέζι με συγκεκριμένη κατεύθυνση τα ζητήματα ασφάλειας και εγγυήσεων, μπορούμε να επικεντρωθούμε σε μια τελική διαπραγμάτευση με αυτοπεποίθηση.
Στόχος μας παραμένει η άμεση επανέναρξη ενός στοχευμένου και δημιουργικού διαλόγου που θα μας οδηγήσει σε μια συνολική λύση.
Μια λύση, η οποία θα εξελίσσει την Κυπριακή Δημοκρατία σε ένα βιώσιμο και λειτουργικό ομοσπονδιακό Κράτος, απαλλαγμένο από ξένες εξαρτήσεις, ξένα στρατεύματα και δικαιώματα επέμβασης από τρίτες χώρες.
Μια λύση, η οποία δεν θα αποκλίνει από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις αξίες και τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Είναι σε όλους μας κατανοητό, ότι το παράθυρο ευκαιρίας για ομοσπονδιακή επίλυση του Κυπριακού δεν θα μείνει για πάντα ανοικτό. Θα τολμήσω να πω ότι η διαφαινόμενη νέα προσπάθεια επίλυσης θα είναι και η τελευταία με την Ομοσπονδία πάνω στο τραπέζι.
Σε λίγους μήνες είναι πολύ πιθανόν να βρεθούμε και πάλι ενώπιον πολύ κρίσιμων αποφάσεων. Μέσα στο 2020 ενδεχομένως να υπάρξουν καταλυτικές εξελίξεις που θα καθορίσουν αμετάκλητα την πορεία της Κύπρου.
Αυτό το κρίσιμο διάστημα, θεωρώ πρωτεύον να μείνουμε απόλυτα προσηλωμένοι στο στόχο της ομοσπονδιακής επίλυσης, χωρίς παλινδρομήσεις και αντιφάσεις που μπορεί να δίνουν την εντύπωση ότι δεν εννοούμε αυτά που λέμε.
Το Κυπριακό δεν προσφέρεται για πολιτικά παιχνίδια και επικοινωνιακά τεχνάσματα.
Η λύση μέσω διαπραγματεύσεων είναι ο μόνος τρόπος να απαλλαγούμε οριστικά από την τουρκική κατοχή και τις απειλές της Άγκυρας σε βάρος του λαού μας. Είναι ο μόνος δρόμος για την ελευθερία, την επανένωση του τόπου, την δικαίωση τριών γενεών αλύτρωτων Κυπρίων – Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Μπορεί να έχουμε διαφωνίες, εσωτερικές τριβές, ακόμα και πικρίες στο εσωτερικό μέτωπο, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποσπάσουμε την προσοχή μας από την εξυπηρέτηση του κορυφαίου στόχου μας – εδώ και 45 χρόνια.
Ας επικεντρωθούμε, λοιπόν, στο μεγάλο μας στόχο χωρίς αγκυλώσεις και εμμονές. Δεν έχουμε δικαίωμα στην αποτυχία. Εμείς θέλουμε τη λύση περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο. Είναι η δική μας πατρίδα που χάνεται με την πάροδο του χρόνου. Είναι οι δικοί μας άνθρωποι που μαραζωμένοι και αδικαίωτοι αφήνουν την ψυχή τους στην προσφυγιά.
Σε περίπτωση που έχουμε μία ακόμα αποφασιστική προσπάθεια επίλυσης από τον ΟΗΕ, θα ήθελα η ηγεσία μας ως σύνολο, μαζί με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, να επιχειρήσουμε να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, μια λογική και λειτουργική λύση Ομοσπονδίας, που με τη συμμετοχή μας στην ΕΕ θα διασφαλίσει τα συμφέροντα των επόμενων γενεών των Κυπρίων, των παιδιών μας.
Θα γίνει σκληρή διαπραγμάτευση και πρέπει να δώσουμε την μάχη με διεκδικητικότητα, καθαρό μυαλό και στόχευση, χωρίς συναισθηματισμούς και φοβικά σύνδρομα.
Θα πρέπει να ενεργήσουμε με τη μέγιστη δυνατή ενότητα και να είμαστε έτοιμοι να πάρουμε αποφάσεις με ορθολογισμό και ευθύνη απέναντι στον λαό μας που θα έχει και τον τελικό λόγο. Γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά, ότι η ευθύνη της ηγεσίας να ενημερώσει το λαό, νηφάλια και πάνω σε πραγματικά γεγονότα, παραμένει πλήρης και πάνω σε αυτήν επιμένει εδώ και αρκετό χρόνο ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
Θεωρώ χρήσιμο και αναγκαίο ότι με την συνομολόγηση των όρων αναφοράς, αυτή τη φορά θα εκκινήσει παράλληλα και η ενημέρωση των πολιτών για να αποτραπούν φαινόμενα που καταστρέφουν τον δημόσιο διάλογο, καλλιεργώντας ένα περιβάλλον φόβου και διχασμού. Αυτή τη φορά η ηγεσία είναι υπεύθυνη να ενημερώσει το λαό και από τη στιγμή που θα το κάνει, θα κερδίσει αξιοπιστία και θα πάρει δύναμη για το τελικό στάδιο διαπραγμάτευσης.
Καλώ τις πολιτικές δυνάμεις να δουλέψουμε μαζί γιατί αυτή θα είναι ίσως η τελευταία ελπίδα για την ομοσπονδιακή επίλυση.
Σας διαβεβαιώ ότι εμείς στον Δημοκρατικό Συναγερμό, αυτό θα πράξουμε. Και θα το πράξουμε διότι γνωρίζουμε το διακύβευμα της μη επίλυσης. Η διχοτόμηση δεν σημαίνει μόνο «δύο κράτη», την οριστική απώλεια εδαφών με τρισχιλιετή ελληνική ιστορία. Σημαίνει ότι η τωρινή ελεύθερη Κύπρος στο νότο, θα έχει στο διηνεκές δίπλα της, σύνορο με την Τουρκία, την περικύκλωση και συνεχείς εντάσεις στη θάλασσα. Αυτές οι συνθήκες θα δημιουργούν περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας που γίνεται ακόμα πιο ρευστό, αν συνδεθεί με τα πολύπλοκα προβλήματα στη Συρία και τη Μέση Ανατολή.
Η Κύπρος θέλει τη λύση γιατί με την επέκταση του ευρωπαϊκού κεκτημένου σε όλη την επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα βγει οριστικά από την κινούμενη άμμο που μας περιβάλλει και καταδυναστεύει το λαό μας για μισό αιώνα. Γιατί με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να υλοποιήσουμε με πιο στέρεα βήματα τις επιδιώξεις μας στην ανατολική Μεσόγειο σε τομείς πολύ υποσχόμενους όπως δείχνουν οι έρευνες και ο εντοπισμός υποθαλάσσιου πλούτου.
Με τη λύση, η Κύπρος θα μπορούσε να αποτελέσει φάρο ειρηνικής συνύπαρξης σε μια ταραγμένη γειτονιά και να ενισχύσει το ρόλο της ως γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής. Θα είναι ο πλέον ευνοϊκός χώρος επιχειρηματικών δραστηριοτήτων για γειτονικές χώρες με τεράστιες δυνατότητες.
Κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητοί Συνάδελφοι,
Οι ομιλίες για τον κρατικό προϋπολογισμό, μάς προσφέρουν την ευκαιρία και για ένα ευρύτερο απολογισμό της μέχρι τώρα πορείας μας και μια ανασκόπηση της πολιτικής ζωής στον τόπο μας.
Βέβαια, το πώς ο καθένας μας περιγράφει την πολιτική ζωή, είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβάνεται την πολιτική.
Η πολιτική για μένα είναι μια περιπέτεια ιδεών.
Η πολιτική της νέας εποχής πρέπει να στηρίζεται σε αρχές και αξίες.
Η πολιτική δεν είναι για να τακτοποιεί τις εκκρεμότητες των λίγων. Δεν είναι για να εκβιάζει την ψήφο εξαγοράζοντας συνειδήσεις με εφάπαξ φακελάκια και διορισμούς.
Πιστεύω στην πολιτική που ανοίγει νέους δρόμους. Που αφουγκράζεται την κοινωνία. Στην πολιτική που είναι συντονισμένη με το μέλλον, και τον κόσμο που έρχεται. Γιατί αυτός ο κόσμος της νέας εποχής, προβάλλει προβλήματα και ανάγκες που δεν αντιμετωπίζονται με παλιές συνταγές.
Χρειάζονται νέες προσεγγίσεις, νέες ιδέες, νέες απαντήσεις. Χρειάζονται τομές και ρήξεις με τις εστίες του τέλματος και της παρακμής, με τα μικρά και τα μεγάλα που συμβαίνουν γύρω μας και μας ενοχλούν.
Και σε αυτό το σημείο οφείλουμε να κάνουμε και την αυτοκριτική μας. Μεγάλη κουβέντα η αυτοκριτική.
Πρέπει να διερωτηθούμε γιατί χάσαμε την επαφή με την ευρύτερη κοινωνία και να εντοπίσουμε τους λόγους για τους οποίους συνέβηκε αυτό. Γιατί είναι με τις δικές μας πράξεις και συμπεριφορές που απομακρύναμε τους πολίτες από εμάς.
Οι πολίτες περιμένουν πολλά από εμάς και απ’ ότι φαίνεται τους απογοητεύσαμε. Πρέπει να είμαστε παράδειγμα προς μίμηση και όχι προς αποφυγή.
Πρέπει να αποτελέσουμε το πρότυπο για μια καλύτερη κοινωνία και να συμβάλουμε στη δημιουργία πιο ενεργών πολιτών, έστω κι αν αυτό μπορεί να μην συμφέρει σε κάποιους.
Διότι ο ενεργός πολίτης με κριτική σκέψη είναι το κλειδί που θα μας οδηγήσει σε όλα αυτά που ονειρευόμαστε, σε μια πολύ καλύτερη Κύπρο.
Αυτό χρειαζόμαστε σήμερα για να πάμε ακόμα πιο μπροστά.
Ανοιχτά μυαλά, περήφανους ανθρώπους, που δεν θα εκβιάζονται και δεν θα χειραγωγούνται. Ανθρώπους που θα μπορούν, και κυρίως θα θέλουν, να πάρουν την Κύπρο στις πλάτες τους και να την οδηγήσουν στον αστερισμό της νέας εποχής.
Κύριε Πρόεδρε,
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Αυτή είναι η Κύπρος που οραματιζόμαστε. Η Κύπρος που βρίσκει τον δρόμο της στον 21ο αιώνα, ως γη ελεύθερη, με ελεύθερους και ανοιχτούς ορίζοντες.
Με ανοιχτούς ορίζοντες που οδηγούν σε μια ανοιχτή κοινωνία.
Σε μια κοινωνία όπου όλοι οι πολίτες απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα και ίσες ευκαιρίες χωρίς διακρίσεις βάσει φύλου, εθνικότητας, φυλής, γλώσσας, σεξουαλικού προσανατολισμού, χρώματος και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων.
Σε μια κοινωνία όπου δίνεται έμφαση στα άτομα με αναπηρίες και στο δικαίωμά τους για αυτονομία, επαγγελματική ένταξη και πλήρη συμμετοχή τους στην κοινωνική, οικονομική, πολιτική και πολιτιστική ζωή της χώρας.
Σε μια κοινωνία όπου η ανάπτυξη είναι συνώνυμη με την προστασία της βιοποικιλότητας και δεν προκαλεί οικολογικές καταστροφές.
Σε μια κοινωνία όπου το παρόν δεν υποθηκεύει το μέλλον, όπου επικρατούν η ορθολογιστική διαχείριση των φυσικών πόρων και η υιοθέτηση των αρχών της κυκλικής οικονομίας και όχι οι αλόγιστες και ενεργοβόρες καταναλωτικές συμπεριφορές.
Σε μια κοινωνία όπου η αξιοκρατία και η διαφάνεια ελαχιστοποιούν τη διαφθορά και αυξάνουν την εμπιστοσύνη της κοινωνίας προς τους συντεταγμένους θεσμούς της Πολιτείας.
Αυτή είναι η καλύτερη Κύπρος που θέλουμε να δούμε.
Αυτή την πατρίδα θέλουμε να κληροδοτήσουμε και στα παιδιά μας.
Σας ευχαριστώ και εύχομαι σε όλες και όλους καλά Χριστούγεννα και ευτυχισμένο το νέο έτος.
