Ομιλία στην αντικατοχική εκδήλωση της Ένωσης Κυπρίων Προσφύγων Ελλάδας «Κύπρος ΄74», Αθήνα – Δήμος Καλλιθέας, 18 Ιουλίου 2019

Κύριε Δήμαρχε Καλλιθέας Δημήτρη Κάρναβε,
Κύριε Δήμαρχε της κατεχόμενης κωμόπολης της Μόρφου Βίκτωρα Χατζηαβράαμ,
Κύριε Πρόεδρε της Ένωσης Κυπρίων Προσφύγων Ελλάδας “Κύπρος ‘74” Λοΐζο Λοΐζο,
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Η αποψινή εκδήλωση οργανώνεται με αφορμή τις μαύρες επετείους του Ιούλη του ’74 στην Κύπρο.

Είναι αφιερωμένη στους Ελλαδίτες που έδωσαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής.

Τέτοιες ημέρες του Ιούλη, όταν πατώ τα χώματα της Αττικής, σκέφτομαι τις γειτονιές στα προάστια της Αθήνας και του Πειραιά που υποδέχθηκαν τους πρόσφυγες μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, όπως η Νέα Σμύρνη και η Καλλιθέα.

Απόψε μαζευτήκαμε εδώ στην Καλλιθέα, στην Πλατεία Κύπρου.

Μαζί οι Ελλαδίτες και οι Κύπριοι αδελφοί – πολλοί με προσφυγικές ρίζες.

Μικρά Ασία 1922. Κύπρος 1974.

Δεν σας κρύβω πόση πίκρα αισθάνομαι όταν βάζω τις δικές μου βιωματικές μνήμες από την κατεχόμενη Αμμόχωστο, παιδί 9 χρονών το 1974. Μετά ανιχνεύω τις ιστορικές μνήμες της Μικρασίας και τις χαμένες πατρίδες.

Σκέφτομαι ότι το 1974, όταν χάραξε την Κύπρο το διπλό έγκλημα, το πραξικόπημα και η τουρκική εισβολή, μετρούσαμε ως Ελληνισμός 52 χρόνια από τον μικρασιατικό ξεριζωμό.

Σήμερα, το 2019, μετρούμε ήδη 45 χρόνια από τον κυπριακό ξεριζωμό.

Αλήθεια πόσες γενεές Ελλήνων έφυγαν από τη ζωή πρόσφυγες χωρίς ποτέ να βρουν λύτρωση με την ανάμνηση μιας χαμένης πατρίδας.

Μόλις προχθές χάσαμε τον Δήμαρχο της Αμμοχώστου που μαραζωμένος και αδικαίωτος άφησε την ψυχή του στην προσφυγιά.

Στέκομαι ακόμα με δέος μπροστά σε αυτούς που έδωσαν τη ζωή τους στον πόλεμο.

Οι σκέψεις μας είναι σήμερα με τους Ελλαδίτες που πολέμησαν και έπεσαν στο πεδίο των μαχών στο πλευρό των Κυπρίων τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του ’74.

Σε όλους αυτούς, που έδωσαν ότι πολυτιμότερο είχαν, ακόμα και τη ζωή τους για να υπερασπιστούν την ιστορία των Ελλήνων, οφείλουμε την ύπαρξή μας, οφείλουμε την ψυχή μας.

Τιμώ τους συγγενείς αυτών που χάθηκαν ή τραυματίστηκαν.

Η καρδιά του κάθε Κύπριου κτυπά δυνατά για τους Ελλαδίτες αδελφούς…

«Η Ρωμιοσύνη εν φυλή συνότζαιρη του κόσμου.
Κανένας εν εβρέθηκεν για την εξαλείψει…»

Ο Κύπριος ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης ύμνησε τον απανταχού Ελληνισμό και τους αγώνες του για ελευθερία. Έδωσε φλόγα στις ψυχές των Κυπρίων που συμπορεύθηκαν με τους Ελλαδίτες σε όλες τις φάσεις της εξέλιξής μας.

Μας συνδέουν πολλά, πάρα πολλά. Τίποτε δεν μπορεί να διαφοροποιήσει ή να μεταλλάξει την κοινή εθνική ταυτότητά μας, ούτε και να παραγράψει την ιστορία, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις μας.

Εκδηλώσεις όπως η σημερινή, πέραν του γεγονότος ότι κρατούν «ζωντανό» το Κυπριακό μέσα στον μητροπολιτικό Ελληνισμό, σφυρηλατούν τους ακατάλυτους δεσμούς Κύπρου-Ελλάδας και θεμελιώνουν την εθνική ομοψυχία.

 

Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Σαράντα πέντε χρόνια μετά, έχουμε ακόμη ανοικτές πληγές που υποτροπιάζουν αντί να επουλώνονται. Βιώνουμε ακόμη τον ξεριζωμό και την προσφυγιά. Η πατρίδα μας παραμένει μοιρασμένη και καθηλωμένη στις μισές της δυνατότητες.

Σαράντα πέντε χρόνια μετά, σταθερά επιθυμούμε και επιδιώκουμε τον τερματισμό της συνεχιζόμενης τουρκικής κατοχής και την επίτευξη μιας βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στο Κυπριακό, σύμφωνα με τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις ιδρυτικές αξίες και αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τιμώντας αυτούς που αγωνίστηκαν για την ελευθερία της Κύπρου μας, στέλνουμε το μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση, ότι θέλουμε μια Κύπρο ελεύθερη, μια Κύπρο της ειρήνης και της ευημερίας, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης, όπου όλα τα στοιχειώδη ανθρώπινα δικαιώματα θα είναι κατοχυρωμένα και διασφαλισμένα.

Επιθυμούμε μια λύση που θα επιτρέπει στην Κύπρο να λειτουργεί ως ένα φυσιολογικό και σύγχρονο Ευρωπαϊκό κράτος, απαλλαγμένο από κατοχικά στρατεύματα και αναχρονιστικές εγγυήσεις, σε ένα νέο πλαίσιο ασφάλειας που να συνάδει με το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Για να μπορέσει όμως να λυθεί το Κυπριακό και η Κύπρος να καταστεί ένα φυσιολογικό κράτος, μέσα στο πλαίσιο και τις παραμέτρους που ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ έχει θέσει, θα πρέπει να αντιληφθεί και η Τουρκία τον βαθμό της ευθύνης της.

Δυστυχώς, αντί η Τουρκία να λειτουργήσει εποικοδομητικά προς την κατεύθυνση της επανέναρξης των συνομιλιών, επιχειρεί να επιβάλει νέα τετελεσμένα τόσο στη θάλασσα, στην κυπριακή ΑΟΖ, όσο και στην ξηρά, με την απειλή για εποικισμό των Βαρωσίων. Αυτή η συμπεριφορά, είναι ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο, τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.

 

Αγαπητοί φίλοι,

Αναγνωρίζοντας τις δυσκολίες της παρούσας φάσης, εμείς, ως πολιτική ηγεσία, χρειάζεται να βρούμε τον τρόπο για να τις ξεπεράσουμε.

Για εμάς δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Η Κύπρος του μέλλοντος πρέπει να είναι μια ευρωπαϊκή, επανενωμένη και ειρηνική Κύπρος. Γη ελεύθερη, γη της προόδου και της ευημερίας για όλους τους νόμιμους κατοίκους της.

Το σημερινό στάτους κβο, δημιουργεί μια επίπλαστη ασφάλεια, αλλά δεν είναι βιώσιμο. Αυτό φαίνεται από όσα κάνει η Τουρκία με την επιβολή κανόνων ισχύος αντί του διεθνούς δικαίου. Στρατηγικά συντηρεί την αντιπαράθεση, είναι πηγή αστάθειας και οι συσχετισμοί με όρους ισχύος είναι καταφανώς σε βάρος και της Ελλάδας και της Κύπρου.

Η προσπάθεια επανένωσης μέσω της Ομοσπονδίας είναι ο μόνος ρεαλιστικός δρόμος προς τα εμπρός, παρά την αρνητική στάση της Τουρκίας. Αυτός ο δρόμος μάς οδήγησε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτός ο δρόμος θα μας καταστήσει ενεργειακό κέντρο της περιοχής. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος που μπορεί να αποτρέψει την οριστική και μόνιμη διχοτόμηση της πατρίδας μας.

Το δίλημμα σήμερα δεν είναι Ομοσπονδία ή κάτι καλύτερο.

Το πραγματικό δίλημμα είναι Ομοσπονδία ή διχοτόμηση και η κοινή γνώμη στην Ελλάδα και την Κύπρο πρέπει να αποκτήσει ξεκάθαρη αντίληψη για το τι θα συμβεί αν η Κύπρος διχοτομηθεί.

Η διχοτόμηση ισοδυναμεί με την καταστροφή.

Σημαίνει οριστική απώλεια εδαφών όπου ο Ελληνισμός έζησε για αιώνες.

Σημαίνει απώλεια των μισών μας δυνατοτήτων ως Ελληνισμός στην Κύπρο στον 21ο αιώνα.

Η διχοτόμηση, ισοδυναμεί ακόμα με την προοδευτική περιθωριοποίηση της τ/κ κοινότητας, αλλά και τη μεταφορά του σκληρού συνόρου της Τουρκίας στην πράσινη γραμμή. Θα μείνουμε φυλακισμένοι έχοντας απέναντι μας 70 εκατομμύρια Τούρκων και χωρίς η Ευρώπη να μπορεί να μας καλύψει, παρά μόνο στην ελεύθερη επικράτειά μας και στα χωρικά μας ύδατα.

Γι’ αυτό και χρειάζεται να προσανατολιστούμε με αποφασιστικότητα στη στρατηγική διαπραγμάτευση που εξελίχθηκε τα τελευταία χρόνια και απέδωσε σημαντικά κεκτημένα για το περιεχόμενο της λύσης και τον τερματισμό της κατοχής.

Όπως έχει δηλώσει επανειλημμένα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, είμαστε έτοιμοι, ως ε/κ πλευρά, για να επαναρχίσει η διαπραγματευτική διαδικασία, νοουμένου ότι θα σταματήσουν οι τουρκικές παράνομες ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ.

Πολύ εύκολα η εικόνα της παρούσας στασιμότητας, μπορεί να αντικατασταθεί από ένα νέο μομέντουμ επίλυσης, αν λάβει κανείς υπόψη, πόση εργασία και ενέργεια έχουν δοθεί για να τεθούν στο τραπέζι όλα τα κρίσιμα εναπομείναντα ζητήματα – πρόσωπο με πρόσωπο με την Τουρκία.

Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να συστρατευτούμε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας χωρίς αμφιταλαντεύσεις. Οφείλουμε όλοι να στηρίξουμε τον Πρόεδρο, όχι ως πολιτικό πρόσωπο, αλλά ως θεσμό και προασπιστή των δικών μας συμφερόντων στο τραπέζι των συνομιλιών.

Δεν είναι η μοίρα του Ελληνισμού, η συρρίκνωση της Κύπρου στη σημερινή γραμμή κατοχής.

 

Αγαπητοί φίλοι Ελλαδίτες και Κύπριοι,

Εμείς, ο Ελληνισμός ενωμένος, είμαστε εδώ με ζωντανή την ελπίδα. Όχι άλλες χαμένες πατρίδες! Οφείλουμε να προσπαθούμε ενωμένοι και με όλες μας τις δυνάμεις να σπάσουμε το αδιέξοδο στο Κυπριακό. Ενωμένοι να προβάλλουμε τα νόμιμα δικαιώματα της Κύπρου.

Θέλω να διαβεβαιώσω όλους ότι δεν διαπραγματευόμαστε την όποια λύση, αλλά εκείνη τη λύση που με βάση το πλαίσιο που καθόρισε ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες διασφαλίζει:

– τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής,
– την άρση των επεμβατικών δικαιωμάτων,
– τη δραστική μείωση από την πρώτη ημέρα της λύσης και τον καθορισμό ρητών χρονοδιαγραμμάτων για την πλήρη αποχώρηση του κατοχικού στρατού,
– τη δημιουργία ενός νέου συστήματος ασφάλειας στην Κύπρο και πέριξ αυτής, με τελικό λόγο στον ΟΗΕ και πλαίσιο που συνάδει με την μεγαλύτερη κατάκτηση του λαού μας – τη συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αν πετύχουμε το πλαίσιο αυτό να γίνει αποδεκτό και από την Τουρκία, τότε μπορούμε να σταθούμε απέναντι στην ιστορία και απέναντι στους νεκρούς μας και να τους πούμε: Δεν δώσατε άδικα το αίμα σας. Η Κύπρος είναι ξανά Ελεύθερη και μπορεί να γυρίσει σελίδα, ανακτώντας όσα με τη βία των όπλων αφαίρεσε η Τουρκία από τον Ελληνισμό στη Μεγαλόνησο.

Ο αγώνας μας για ελευθερία αφορά το μέλλον μας, αλλά αφορά και τους ανθρώπους που για χρόνια περιμένουν την επιστροφή. Αφορά τα χώματά μας όπου θα ξαναλειτουργήσουν οι εκκλησιές μας, στην Καρπασία, στην Κερύνεια, στο Τρίκωμο, το Λευκόνοικο, στη Λύση – τη γενέτειρα του Αυξεντίου, στη Μόρφου.

Με το Πλαίσιο Γκουτέρες γνωρίζουμε προς ποια συγκεκριμένα κατεύθυνση θα γίνει η διαπραγμάτευση για να κλειδώσουν ζητήματα που σχετίζονται με το Εδαφικό, το Περιουσιακό και το Σύνταγμα. Η εδαφική ρύθμιση μπορεί να υπαγάγει κάτω από την Ελληνοκυπριακή περιοχή, και το Βαρώσι και τη Μόρφου και τα κεφαλοχώρια της Μεσαορίας. Πρέπει ακόμα να δώσει ειδικό καθεστώς στην Καρπασία και τον Κορμακίτη. Αυτά που για τόσο καιρό αγωνιζόμαστε οι προσφυγικοί Δήμοι.

 

Αγαπητοί φίλες και φίλοι,

Σε λίγους μήνες είναι πολύ πιθανόν να βρεθούμε και πάλι ενώπιον πολύ κρίσιμων αποφάσεων. Μέσα στο φθινόπωρο ενδεχομένως να υπάρξουν καταλυτικές εξελίξεις που θα καθορίσουν αμετάκλητα την πορεία του Κυπριακού.

Οι μαύρες επέτειοι του Ιούλη μάς καλούν να ενεργήσουμε με βάση την αίσθηση του χρέους και της ιστορικής μας ευθύνης. Ευθύνης έναντι όλων εκείνων που θυσιάστηκαν για την ελευθερία και την πατρίδα. Ευθύνης έναντι των μελλοντικών γενεών οι οποίες μας προστάζουν να τους παραδώσουμε μια Κύπρο ελεύθερη, ενωμένη και ευημερούσα.

Μια πατρίδα οριστικά απαλλαγμένη από τα δεσμά της Τουρκικής κατοχής. Μια Ενωμένη Κύπρο, στην Ενωμένη Ευρώπη. Μια πατρίδα που θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ειρηνική συμβίωση, πρόοδο και ευημερία όλων των νομίμων κατοίκων της.

Αυτό είναι το δικό μας χρέος στους αγωνιστές της ελευθερίας και της δημοκρατίας.

Αυτό οφείλουμε στις επερχόμενες γενιές.

Τιμή και δόξα στους ήρωες νεκρούς και αγνοούμενους μας.

Τιμή και δόξα στους πρόσφυγές μας που πληγωμένοι και αδικαίωτοι παρέδωσαν την ψυχή τους στην προσφυγιά.