Ομιλία στην εκδήλωση ΟΠΕΚ-ΔΙΚΤΥΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ με θέμα: «Έχουν νόημα οι Ευρωεκλογές;»
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΤΟΥ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ
Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,
Αν οι Ευρωπαϊκές Εκλογές έχουν ένα ιδιαίτερο νόημα για την Κύπρο, αυτό πρωτίστως αφορά την μέγιστη εθνική προσπάθειά μας για την επίλυση του Κυπριακού. Χωρίς την επίλυση στο συμφωνημένο πλαίσιο της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, η Κύπρος δεν μπορεί να καθορίσει με σταθερά και βέβαια βήματα το μέλλον της. Ενόσω το Κυπριακό είναι άλυτο, η Κύπρος δεν μπορεί παράλληλα να αξιοποιήσει πλήρως τα ευεργετήματα της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πριν από μερικές εβδομάδες, ο Δημοκρατικός Συναγερμός οργάνωσε μια εκδήλωση με αφορμή τα 100 χρόνια Γλαύκου Κληρίδη. Σε ένα βίντεο – αφιέρωμα στον αείμνηστο Πρόεδρο, ξεχώρισε μια δική του αναφορά που ήταν η πεμπτουσία της φιλοσοφίας του για την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήταν Δεκέμβριος του 2002, επέστρεψε από την Κοπεγχάγη, έχοντας επιτύχει τον κορυφαίο διπλωματικό θρίαμβο της Ελλάδας και της Κύπρου, μαζί με τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη.
Στο βίντεο ακούγονται τα λόγια του Γλαύκου Κληρίδη: «Πετύχαμε τον ένα από τους στόχους μας, την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μάλιστα με το σύνολο της επικράτειας του νησιού μας. Δεν πετύχαμε όμως την επίλυση του Κυπριακού και πάνω σε αυτό θα πρέπει τώρα να επικεντρωθούμε».
Αγαπητοί φίλοι,
ο Γλαύκος Κληρίδης, μάς είπε πριν από 17 χρόνια ότι η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ δεν αποτελούσε αυτοσκοπό, αλλά το μέσο για να αγωνιστούμε για τον μεγάλο σκοπό, την ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΥΠΡΟ.
Αυτό σήμερα παραμένει το μέγιστο διακύβευμα για τον τόπο μας που απαντά και στον κεντρικό τίτλο της εκδήλωσης του ΟΠΕΚ και του Δικτύου.
Από την 1η Μαΐου 2004, την ημερομηνία της τελικής προσχώρησης της Κύπρου στην ΕΕ, η θέση της Κύπρου στον κόσμο άλλαξε οριστικά.
Σήμερα ανήκει σε μια οικογένεια χωρών, όπου πρυτανεύουν αρχές και εφαρμόζονται κανόνες που προσφέρουν μεγάλες δυνατότητες στον λαό μας. Όμως, κακά τα ψέματα, δεν πρέπει να τρέφουμε άλλες ψευδαισθήσεις. Όσοι εργάστηκαν ακούραστα και χωρίς δεύτερες σκέψεις για την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ – και ξεχωρίζω εδώ και την τότε Επίτροπο Άννα Διαμαντοπούλου – ήξεραν ότι από μόνη της η ένταξη, δεν είναι το τέλος του δρόμου. Ήταν μια νέα βάση, πάνω στην οποία μέχρι σήμερα, έχουμε εμείς, την εθνική ευθύνη να εργαστούμε για να κατακτήσουμε το τελικό αποτέλεσμα: τον τερματισμό της τουρκικής κατοχής, την επανένωση του νησιού μας, την απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων του τόπου μας και την φυσιολογική μας εξέλιξη ως σύγχρονο κράτος.
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Στο σημερινό παγκοσμιοποιημένο τοπίο, η Κύπρος είναι η πατρίδα μας και η Ευρώπη η οικογένειά μας. Η συμμετοχή μας όμως σε αυτή την οικογένεια απαιτεί διαρκή εγρήγορση, συνέπεια, πολιτική εμπειρία και πάνω απ’ όλα αξιοπιστία.
Η παρουσία των 6 ευρωβουλευτών μας ανάμεσα σε μια μεγάλη συνάθροιση των 700 τόσων άλλων μελών του Ευρωκοινοβουλίου, καταδεικνύει και το μέγεθος της πρόκλησης για την Κύπρο. Πιστεύω ότι ο δικός μας σταθερός γνώμονας δράσης, είναι να ταιριάξουμε τα δικά μας εθνικά συμφέροντα με τα ευρύτερα ευρωπαϊκά, αξιοποιώντας τις σχέσεις μας με τις μεγάλες κοινοβουλευτικές ομάδες. Η δική μου εμπειρία στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, αντιπροσωπεύοντας τον ΔΗΣΥ από το 2013, μου λέει ότι μόνο έτσι ενισχύουμε πραγματικά την Κύπρο. Ο χώρος του Ευρωκοινοβουλίου είναι προνομιακός για να δημιουργούνται δίκτυα πολιτικής συνεννόησης και αλληλεγγύης προς την Κύπρο.
Είναι προς το συμφέρον της Κύπρου η δραστήρια συμμετοχή και ευθυγράμμιση με την Ευρωπαϊκή Ένωση γιατί το μείζον σήμερα, είναι η υπεράσπιση της ευρωπαϊκής κυριαρχίας – που δεν είναι άλλο παρά η κυριαρχία όλων των κρατών μελών αθροιστικά. Αυτή την κυριαρχία είναι που θέλουμε να αποκαταστήσουμε με την επίλυση του Κυπριακού, ύστερα από 45 χρόνια κατοχής.
Με αυτή την προσέγγιση προωθούμε το κεκτημένο των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό για κατάργηση των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων και αποχώρηση του τουρκικού στρατού κατοχής.
Με αυτή την προσέγγιση συνεχίζουμε το ενεργειακό μας πρόγραμμα στην κυπριακή ΑΟΖ, με απώτερο στόχο να καταστεί η Κύπρος ένας ευρωπαϊκός ενεργειακός κόμβος στην ανατολική Μεσόγειο. Το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου στην οριοθετημένη ΑΟΖ και η αναζήτηση εναλλακτικών διόδων για το φυσικό αέριο «δένουν» με τη στρατηγική της ΕΕ να αναπτύσσει σταθερά τις σχέσεις της, τόσο με το Ισραήλ όσο και την Αίγυπτο. Σε ιδανικές συνθήκες βέβαια – με τερματισμό της τουρκικής κατοχής στην Κύπρο, μπορεί να περιλαμβάνουν και την Τουρκία, σε ένα πλαίσιο, όμως, που καθορίζουν οι κανόνες του διεθνούς δικαίου και η ΕΕ.
Πιστεύω ότι στα ζητήματα αυτά οι Ευρωπαϊκές Εκλογές θα αποκτήσουν πλήρες περιεχόμενο αν δουλέψουμε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συνέπεια και αξιοπιστία, χωρίς ιδεολογικές παραποιήσεις και διαστρεβλώσεις για τον πραγματικό ρόλο της ΕΕ.
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Όπως έχω επανειλημμένα δημόσια τονίσει, η περίοδος που διανύουμε είναι πιστεύω η τελευταία ευκαιρία για την επίλυση του Κυπριακού και επανένωση του τόπου. Αυτό συνάγεται από τα πραγματικά γεγονότα της ζωής που καθιστούν ολοένα και πιο πολύπλοκη την επίλυση, αν φύγει από τη ζωή και η τελευταία γενιά Κυπρίων με βιώματα και συνείδηση μιας ενωμένης χώρας. Το συμπεραίνω και από την αναφορά του ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ότι το στάτους κβο της διχοτόμησης δεν είναι μόνο απαράδεκτο, αλλά ούτε βιώσιμο. Συνεπώς, κατά τον ζωτικό χρόνο που έχουμε μπροστά μας, ιδίως μετά τις Ευρωπαϊκές Εκλογές, θα πρέπει να συγκεντρωθούμε απόλυτα στον κεντρικό στόχο μας. Παρασκηνιακά γνωρίζετε ότι γίνονται προσπάθειες για την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων σε μια διάσκεψη με σύνθεση Κραν Μοντανά, αλλά θα πρόκειται για μια καταληκτική διαδικασία.
Το περιβάλλον μέσα στο οποίο διεξάγονται οι προεκλογικές συζητήσεις για την ανάδειξη των 6 Ευρωβουλευτών, δεν είναι το καλύτερο. Δεν θα έχει σχέση όμως, με όσα θα χρειαστεί να κάνουμε μετά την 26η Μαΐου και εγώ εισηγούμαι ότι θα πρέπει να προετοιμαστούμε, επιστρατεύοντας τον καλύτερο εαυτό μας.
Παράλληλα, υποστηρίζω ότι κατά την καταληκτική διαπραγμάτευση, θα πρέπει να αναλάβουμε πρωτοβουλίες που να καταστήσουν την ΕΕ πραγματικά κέντρο της προσπάθειας επίλυσης, με αυξημένο λόγο στην οριστικοποίηση ενός συμφωνημένου πλαισίου με βάση τα 6 σημεία Γκουτέρες.
Η ΕΕ έλαβε μέρος στη Διάσκεψη για την Κύπρο, τόσο στη Γενεύη όσο και στο Κραν Μοντανά, διαδικαστικά ως παρατηρητής, αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι ενήργησε παρασκηνιακά προς τη σωστή κατεύθυνση για να υπάρξει ιστορικό διέξοδο και στρατηγική συμφωνία.
Λαμβάνοντας υπόψη το συνολικό γεωστρατηγικό περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο, η ΕΕ θα πρέπει αυτή τη φορά να είναι «επί σκηνής», ο παράγοντας που μαζί με τον ΟΗΕ θα σφραγίσει τη λύση.
Χρειαζόμαστε πειστικές ευρωπαϊκές απαντήσεις στο φόβο για το άγνωστο και την παγιωμένη απειλή της Τουρκίας ύστερα από 45 χρόνια κατοχής. Για παράδειγμα, αυτές τις ημέρες η Τουρκία προχωρεί και υλοποιεί τις απειλές της στην υφαλοκρηπίδα της Κύπρου με τη δύναμη των πολεμικών σκαφών της. Για να ανατραπεί αυτό το κλίμα, η συμφωνημένη λύση, θα πρέπει να καλύψει τις βάσιμες ανησυχίες των πολιτών για το φάσμα των προκλήσεων που έχουν προηγηθεί.
Αγαπητοί φίλες και φίλοι,
Αν προχωρήσουμε αποφασιστικά σε μια καταληκτική διαπραγμάτευση του Κυπριακού, είμαι πεπεισμένος ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα ανταποκριθεί σε κάθε λογικό αίτημά μας, που δεν αντιστρατεύεται, ούτε επιχειρεί να δημιουργήσει πλεονέκτημα απέναντι στην άλλη Κοινότητα. Οι προτάσεις και τα αιτήματά μας μπορούν να αποκτήσουν νόημα στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης, από τη στιγμή που στηρίζονται σε αμοιβαία συμφέροντα και μια λογική win – win. Αυτό άλλωστε δεν ήταν το μυστικό της ίδρυσης της ΕΟΚ;
Παράλληλα, εκτιμώ ότι η ΕΕ θα έχει κάθε ενδιαφέρον και συμφέρον να ανταποκριθεί και να συνταχθεί με την Κύπρο γιατί πολλά γεγονότα συνηγορούν προς αυτή την κατεύθυνση. Δείτε για παράδειγμα με πόσο σθένος σύσσωμη η Ευρώπη στηρίζει την Ιρλανδία στο Brexit και τα σύνορα με τη Βόρειο Ιρλανδία. Αυτό θα πράξει και στην Κύπρο, με πολλαπλάσιο τρόπο αν καταλήξουμε σε συμφωνημένη λύση.
Για όλα τα θέματα που αφορούν την πατρίδα μας, θα χρειαστεί περίσσευμα γνώσης και από τους Ευρωβουλευτές που θα εκλέξει ο λαός μας την νέα 5ετία. Δεν σας κρύβω ότι εγώ προσωπικά θα εργαστώ με όλους, χωρίς παρωπίδες και βέβαια χωρίς προκαταλήψεις και προεκλογικές ανοητολογίες. Γιατί έχω μάθει στην πολιτική μου διαδρομή να τιμώ τους πολιτικούς αντιπάλους μου και να μην τους αποδίδω ποτέ χαρακτηρισμούς ή προθέσεις που μειώνουν τον πολιτικό μας πολιτισμό, χαμηλώνουν το επίπεδο για να χαϊδέψουν τα αυτιά των πολιτών ή να γεμίσουν τις σκέψεις τους με καχυποψία και μίσος.
Οι «6» ευρωβουλευτές στη νέα σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου έχουν ρόλο να διαδραματίσουν στις πολιτικές διαβουλεύσεις γύρω από τη μελλοντική πορεία της ΕΕ, μια πορεία που επηρεάζει άμεσα και το δικό μας μέλλον. Ο χώρος του Ευρωκοινοβουλίου προσφέρεται για καλύτερη αντίληψη των γεωστρατηγικών συμφερόντων, ανάπτυξη συνεννοήσεων με τις μεγάλες πολιτικές ομάδες και την άσκηση επιρροής προς τις ισχυρές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Προϋπόθεση είναι η Κύπρος να έχει δυνατή φωνή και ξεκάθαρες θέσεις σε όσα θα αποφασιστούν την επόμενη πενταετία.
Σας ευχαριστώ.